Τι είναι η Ενδομητρίωση;
Η ενδομητρίωση είναι μια χρόνια γυναικολογική πάθηση που επηρεάζει εκατομμύρια γυναίκες παγκοσμίως. Χαρακτηρίζεται από την ανάπτυξη ενδομητριακού ιστού (του ιστού που κανονικά βρίσκεται στο εσωτερικό της μήτρας) σε περιοχές εκτός της μητραίας κοιλότητας.
Αυτός ο "έκτοπος" ιστός συνεχίζει να λειτουργεί όπως το φυσιολογικό ενδομήτριο, αντιδρώντας στις ορμονικές αλλαγές του εμμηνορρυσιακού κύκλου. Κατά τη διάρκεια της περιόδου, ο ιστός παχαίνει, διασπάται και αιμορραγεί, αλλά επειδή δεν μπορεί να απεκκριθεί από το σώμα όπως το κανονικό ενδομήτριο, δημιουργεί φλεγμονή, ουλές και κύστεις.
Συμπτώματα της Ενδομητρίωσης
Κύρια Συμπτώματα
Πόνος στην πύελο αποτελεί το πιο συχνό σύμπτωμα της ενδομητρίωσης. Αυτός ο πόνος μπορεί να είναι:
- Χρόνιος και έντονος κατά τη διάρκεια της περιόδου (δυσμηνόρροια)
- Διαρκής πόνος στην πυελική περιοχή
- Πόνος κατά τη διάρκεια ή μετά τη σεξουαλική επαφή (δυσπαρευνία)
Δευτερεύοντα Συμπτώματα
Οι γυναίκες με ενδομητρίωση μπορεί επίσης να παρουσάσουν:
- Γαστρεντερικά προβλήματα: φούσκωμα, διάρροια, δυσκοιλιότητα, ναυτία
- Κόπωση και εξάντληση
- Υπογονιμότητα
- Αιμορραγία μεταξύ των περιόδων
- Ακανόνιστους κύκλους
Αίτια και Παράγοντες Κινδύνου
Θεωρίες για τα Αίτια
Παρόλο που η ακριβής αιτία της ενδομητρίωσης παραμένει άγνωστη, υπάρχουν αρκετές θεωρίες όπως:
- Παλίνδρομη Εμμηνόρροια: Η πιο αποδεκτή θεωρία προτείνει ότι εμμηνορρυσιακό αίμα που περιέχει ενδομητριακά κύτταρα ρέει προς τα πίσω μέσω των σαλπίγγων στην κοιλιακή κοιλότητα.
- Μεταπλασία Κοιλοματικού Επιθηλίου: Κύτταρα στην κοιλιακή κοιλότητα μετασχηματίζονται σε ενδομητριακά κύτταρα.
Διάγνωση της Ενδομητρίωσης
Κλινική Εξέταση
Η διάγνωση της ενδομητρίωσης μπορεί να είναι δύσκολη, καθώς τα συμπτώματα μοιάζουν με άλλες παθήσεις. Ο γιατρός θα:
- Λάβει λεπτομερές ιστορικό συμπτωμάτων
- Πραγματοποιήσει κλινική εξέταση πυέλου
- Αξιολογήσει την ένταση και το χαρακτήρα του πόνου
Απεικονιστικές Εξετάσεις
- Υπερηχογραφία: Μπορεί να εντοπίσει κύστεις ενδομητρίωσης (ενδομητριώματα) αλλά όχι μικρότερες εστίες.
- Μαγνητική Τομογραφία (MRI): Παρέχει πιο λεπτομερή εικόνα των οργάνων της πυέλου και μπορεί να εντοπίσει βαθιά διηθητική ενδομητρίωση.
Λαπαροσκόπηση
Η λαπαροσκόπηση παραμένει το χρυσό κανόνα για την οριστική διάγνωση. Αυτή η ελάχιστα επεμβατική χειρουργική τεχνική επιτρέπει την άμεση οπτικοποίηση και βιοψία του ύποπτου ιστού.
Σταδιοποίηση της Ενδομητρίωσης
Η Αμερικανική Εταιρεία Αναπαραγωγικής Ιατρικής (ASRM) χρησιμοποιεί ένα σύστημα σταδιοποίησης με τέσσερα στάδια:
- Στάδιο I (Ελάχιστη): Λίγες, επιφανειακές εστίες
- Στάδιο II (Ήπια): Περισσότερες εστίες, ορισμένες βαθύτερες
- Στάδιο III (Μέτρια): Πολλές εστίες, κύστεις ωοθηκών, ορισμένες συμφύσεις
- Στάδιο IV (Σοβαρή): Πολυάριθμες εστίες, μεγάλες κύστεις, εκτεταμένες συμφύσεις
Θεραπευτικές Επιλογές
Φαρμακευτική Αγωγή
- Παυσίπονα:
- Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη (NSAIDs) όπως ιβουπροφένη
- Παρέχουν ανακούφιση από τον πόνο και μειώνουν τη φλεγμονή
- Ορμονική Θεραπεία:
- Αντισυλληπτικά χάπια: Βοηθούν στο έλεγχο του πόνου και στη μείωση της εξέλιξης της νόσου
- Προγεστίνη: Μειώνουν την ανάπτυξη του ενδομητριακού ιστού
- Αγωνιστές GnRH: Δημιουργούν προσωρινή εμμηνόπαυση, μειώνοντας τα οιστρογόνα
Χειρουργική Θεραπεία
- Συντηρητική Χειρουργική:
- Λαπαροσκοπική αφαίρεση των εστιών ενδομητρίωσης
- Διατήρηση της γονιμότητας
- Ενδείκνυται για γυναίκες που επιθυμούν παιδιά
- Ριζική Χειρουργική:
- Υστερεκτομή (αφαίρεση μήτρας) και Ωοφορεκτομή (αφαίρεση ωοθηκών) και αφαίρεση των εστιών της ενδομητρίωσης
Ενδομητρίωση και Γονιμότητα
Η ενδομητρίωση είναι μια από τις κύριες αιτίες υπογονιμότητας στις γυναίκες. Επηρεάζει τη γονιμότητα μέσω:
- Ανατομικών παραμορφώσεων των οργάνων αναπαραγωγής
- Φλεγμονής που επηρεάζει την ποιότητα των ωαρίων
- Ορμονικών διαταραχών
Θεραπευτικές Επιλογές για Γονιμότητα
- Ωοθηλακιοδιέγερση και ενδομητρία σπερματέγχυση
- Εξωσωματική γονιμοποίηση (IVF)
- Χειρουργική αφαίρεση εστιών πριν την προσπάθεια σύλληψης
Πρόγνωση και Μακροπρόθεσμη Διαχείριση
Εξέλιξη της Νόσου
Η ενδομητρίωση είναι χρόνια πάθηση που απαιτεί μακροπρόθεσμη διαχείριση. Η πορεία της μπορεί να είναι:
- Σταθερή
- Προοδευτικά επιδεινούμενη
- Κυκλική με περιόδους υφέσεων και επιδεινώσεων
Στρατηγικές Μακροπρόθεσμης Διαχείρισης
- Τακτικός απεικονιστικός έλεγχος
- Παρακολούθηση συμπτωμάτων
- Προσαρμογή θεραπείας ανάλογα με τις ανάγκες
Πότε να Επισκεφθείτε τον Ιατρό
Θα πρέπει να επισκεφθείτε γυναικολόγο αν βιώνετε:
- Σοβαρό πόνο κατά τη διάρκεια της περιόδου
- Χρόνιο πόνο στην πύελο
- Δυσκολία σύλληψης μετά από έναν χρόνο προσπάθειας
- Πόνο κατά τη σεξουαλική επαφή
- Ασυνήθιστη εμμηνορρυσία
Συμπέρασμα
Η ενδομητρίωση είναι μια σύνθετη γυναικολογική πάθηση που επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα ζωής των γυναικών. Η έγκαιρη διάγνωση και η κατάλληλη θεραπεία είναι κρίσιμες για την αποτελεσματική διαχείριση των συμπτωμάτων και τη διατήρηση της γονιμότητας.
Με τις σύγχρονες θεραπευτικές προσεγγίσεις, τις αλλαγές στον τρόπο ζωής και την κατάλληλη υποστήριξη, οι γυναίκες με ενδομητρίωση μπορούν να ζήσουν χωρίς συμπτώματα. Η συνεχής έρευνα και οι νεότερες θεραπείες δίνουν ελπίδα για ακόμα καλύτερα αποτελέσματα στο μέλλον.
Αν υποψιάζεστε ότι μπορεί να έχετε ενδομητρίωση, μην αναβάλλετε την επίσκεψη στο ιατρό. Η έγκαιρη παρέμβαση μπορεί να κάνει τη διαφορά στη διαχείριση της νόσου και στην ποιότητα της ζωής σας.
Ο Κωστής Νικολόπουλος έχει εμπειρία στην ελάχιστα επεμβατική χειρουργική της ενδομητρίωσης.
Κλείστε Ραντεβού
