Τι Είναι οι Κύστεις Ωοθηκών;
Οι κύστεις ωοθηκών είναι υγρόφιλες κοιλότητες που σχηματίζονται στις ωοθήκες των γυναικών. Αυτές οι δομές είναι εξαιρετικά συχνές και στις περισσότερες περιπτώσεις είναι καλοήθεις. Οι ωοθήκες είναι δύο μικρά όργανα που βρίσκονται εκατέρωθεν της μήτρας. Περιέχουνε και απελευθερώνουνε ωάρια στην αναπαραγωγική ηλικία και είναι υπεύθυνες για την παραγωγή ωαρίων και ορμονών όπως το οιστρογόνο και η προγεστερόνη.
Οι κύστεις των ωοθηκών μπορούν να εμφανιστούν σε οποιαδήποτε ηλικία, αλλά είναι πιο συχνές στις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας.
Τύποι Κύστεων Ωοθηκών
Λειτουργικές Κύστεις
Οι λειτουργικές κύστεις είναι οι πιο κοινοί τύποι κύστεων ωοθηκών και σχετίζονται με τον κανονικό εμμηνορρυσιακό κύκλο. Διακρίνονται σε δύο κατηγορίες:
- Θυλακιώδεις Κύστεις: Σχηματίζονται όταν ένα θυλάκιο δεν ανοίγει για να απελευθερώσει το ωάριο. Συνήθως εξαφανίζονται από μόνες τους μέσα σε 1-3 μήνες.
- Κύστεις Ωχρού Σωματίου (Corpus Luteum Cysts): Αναπτύσσονται όταν το ωχρό σωμάτιο δεν διαλύεται κανονικά μετά την ωοληψία και συσσωρεύει υγρό ή αίμα.
Μη Λειτουργικές Κύστεις
- Δερμοειδείς Κύστεις (Dermoid Cysts): Περιέχουν διάφορους ιστούς όπως τρίχες, δόντια ή δέρμα. Αν και ακούγονται τρομακτικές, σπάνια είναι κακοήθεις.
- Κυσταδενώματα: Αναπτύσσονται από την εξωτερική επιφάνεια της ωοθήκης και μπορεί να περιέχουν υδατώδες ή βλεννώδες υλικό.
- Ενδομητριώματα: Σχηματίζονται όταν ιστός του ενδομητρίου αναπτύσσεται στις ωοθήκες, συχνά σε γυναίκες με ενδομητρίωση.
Συμπτώματα Κύστεων Ωοθηκών
- Ασυμπτωματικές Κύστεις
Πολλές κύστεις ωοθηκών δεν προκαλούν συμπτώματα και ανακαλύπτονται τυχαία κατά την εξέταση ρουτίνας ή κατά τη διενέργεια υπερηχογραφήματος για άλλους λόγους.
- Συχνά Συμπτώματα
Όταν εμφανίζονται συμπτώματα, τα πιο κοινά περιλαμβάνουν:
- Πυελικός Πόνος: Μπορεί να είναι αμβλύς και χρόνιος ή οξύς και επεισοδιακός. Ο πόνος μπορεί να είναι μονόπλευρος, ανάλογα με την πλευρά που βρίσκεται η κύστη.
- Πόνος Κατά τη Διάρκεια της Συνουσίας: Ιδιαίτερα αν η κύστη είναι μεγάλη ή βρίσκεται σε ευαίσθητη θέση.
- Φούσκωμα της Κοιλίας: Ιδιαίτερα σε μεγάλες κύστεις που ασκούν πίεση στα γειτονικά όργανα.
- Σοβαρά Συμπτώματα που Απαιτούν Άμεση Ιατρική Φροντίδα
- Έντονος Οξύς Πόνος: Μπορεί να υποδηλώνει ρήξη κύστης ή στροφή ωοθήκης.
- Πυρετός και Ναυτία: Σε συνδυασμό με έντονο πόνο μπορεί να υποδηλώνει πυελική φλεγμονή ή απόστημα.
Αιτίες και Παράγοντες Κινδύνου
- Ορμονικές Διακυμάνσεις
Οι περισσότερες λειτουργικές κύστεις σχετίζονται με τις φυσικές ορμονικές αλλαγές του εμμηνορρυσιακού κύκλου. Όταν τα επίπεδα των ορμονών διαταράσσονται, αυξάνεται η πιθανότητα σχηματισμού κύστεων.
- Ηλικία
Αν και οι κύστεις μπορούν να εμφανιστούν σε οποιαδήποτε ηλικία, είναι πιο συχνές σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας, ιδιαίτερα μεταξύ των 20-40 ετών.
- Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών (PCOS)
Το PCOS είναι μια ορμονική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από την παρουσία πολλαπλών μικρών κύστεων στις ωοθήκες.
Διάγνωση Κύστεων Ωοθηκών
- Υπερηχογράφημα Κοιλίας
Το υπερηχογράφημα είναι η πρώτη επιλογή για τη διάγνωση κύστεων ωοθηκών. Μπορεί να γίνει μέσω της κοιλίας ή διακολπικά για καλύτερη εικόνα.
- Εργαστηριακές Εξετάσεις
- CA-125: Αυτός ο δείκτης μπορεί να είναι υψηλός σε περιπτώσεις κακοήθων κύστεων, αλλά επίσης και σε καλοήθεις καταστάσεις.
- Εξετάσεις Ορμονών: Μπορεί να περιλαμβάνουν FSH, LH, οιστραδιόλη και άλλες ορμόνες.
- Προηγμένες Απεικονιστικές Μέθοδοι
- Μαγνητική Τομογραφία (MRI): Χρησιμοποιείται όταν το υπερηχογράφημα δεν είναι επαρκές για τον χαρακτηρισμό της κύστης.
Θεραπείες για Κύστεις Ωοθηκών
- Συντηρητική Παρακολούθηση
Πολλές μικρές, λειτουργικές κύστεις δεν απαιτούν θεραπεία και παρακολουθούνται με περιοδικά υπερηχογραφήματα.
- Φαρμακευτική Αγωγή
- Αντισυλληπτικά Χάπια: Μπορούν να βοηθήσουν στη ρύθμιση των ορμονών και στην πρόληψη νέων κύστεων.
- Παυσίπονα: Για τη διαχείριση του πόνου από κύστεις.
- Χειρουργική Παρέμβαση
- Κυστεκτομή: Αφαίρεση της κύστης διατηρώντας την υγιή ωοθήκη.
- Ωοφορεκτομή: Αφαίρεση ολόκληρης της ωοθήκης σε σοβαρές περιπτώσεις.
Επιπλοκές Κύστεων Ωοθηκών
- Ρήξη Κύστης
Η ρήξη μιας κύστης μπορεί να προκαλέσει έντονο πόνο και εσωτερική αιμορραγία, απαιτώντας άμεση ιατρική παρέμβαση.
- Συστροφή Ωοθήκης
Μεγάλες κύστεις μπορεί να προκαλέσουν συστροφή της ωοθήκης, διακόπτοντας την αιμάτωσή της.
- Κακοήθης Εξαλλαγή
Αν και σπάνια, κάποιες κύστεις μπορεί να εξελιχθούν σε κακοήθεις νεοπλάσματα.
Κύστεις Ωοθηκών και Γονιμότητα
Οι περισσότερες κύστεις δεν επηρεάζουν τη γονιμότητα. Ωστόσο, κάποιοι τύποι όπως τα ενδομητριώματα μπορεί να επηρεάσουν την ικανότητα σύλληψης. Η έγκαιρη διάγνωση και κατάλληλη θεραπεία είναι κρίσιμες για τη διατήρηση της αναπαραγωγικής υγείας.
Πότε να Επισκεφτείτε τον Γιατρό
Πρέπει να επισκεφτείτε άμεσα τον γιατρό αν βιώσετε:
- Έντονο πυελικό πόνο
- Πυρετό συνοδευόμενο από πόνο
- Ναυτία και εμετούς
- Ζάλη ή λιποθυμικά επεισόδια
- Ανωμαλίες στον εμμηνορρυσιακό κύκλο
Συμπέρασμα
Οι κύστεις ωοθηκών είναι συχνή κατάσταση που επηρεάζει πολλές γυναίκες. Η πλειονότητά τους είναι καλοήθεις και μπορούν να αντιμετωπιστούν επιτυχώς με κατάλληλη ιατρική παρακολούθηση. Η έγκαιρη διάγνωση και η σωστή θεραπεία είναι κλειδιά για την αποφυγή επιπλοκών και τη διατήρηση της γυναικολογικής υγείας. Είναι σημαντικό οι γυναίκες να είναι ενημερωμένες για τα συμπτώματα και να μη διστάσουν να αναζητήσουν ιατρική βοήθεια όταν είναι απαραίτητο.
Με τη βοήθεια του Κωστή Νικολόπουλου, μπορείτε να έχετε ξεκάθαρη διάγνωση και ασφαλή θεραπεία.
Κλείστε Ραντεβού
